’Tabaksindustrie maakt misbruik van jullie’. Gastles Leids Universitair Medisch Centrum over vapen op Vellesan College in IJmuiden
IJMUIDEN – Eén op de vijf jongeren en jongvolwassenen vapet en ook bij het Vellesan College in IJmuiden wordt in de pauzes lustig gelurkt aan de e-sigaret. Hoogste tijd om de leerlingen te wijzen op de vele gevaren van ’het nieuwe roken’. ,,Eén vape staat gelijk aan twee pakjes sigaretten.’’
De presentatie van Maaike Schooneveldt, anesthesioloog in het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC), liegt er niet om. In een half uur tijd wijst de IJmuidense de leerlingen van de tweede en vierde klas havo en vwo op de enorme lichamelijke en mentale schade die vapen kan veroorzaken: verschillende soorten kanker, een scala aan hart- en vaatziekten, depressie, angst en concentratieproblemen. Een afbeelding van een verschrompelde long zorgt voor een extra afschrikwekkend effect.
Longproblemen
Het zijn gerust niet alleen ouderen die de gevolgen ondervinden van langdurig nicotinegebruik, benadrukt de medisch specialist. Ze toont een plaatje van de 18-jarige Tieme uit Eindhoven, die na intensief vapen nu al met ernstige longproblemen kampt. ,,Ik maak me dan ook grote zorgen over mijn patiënten van de toekomst’’, zegt Schooneveldt, die als anesthesioloog patiënten onder verdoving brengt.
Haar dwingende advies aan de leerlingen over vapen: begin er niet aan, want de verleiding weerstaan is een stuk makkelijker dan ermee stoppen. ,,Nicotine is extreem verslavend, net zo verslavend als harddrugs.’’ Bovendien, zo stelt ze, is de ’rem’ om het vapen te doseren in het tienerbrein een stuk minder ontwikkeld dan bij volwassenen. ,,Het gebruik van een vape op jullie leeftijd verlaagt de drempel naar een leven lang roken.’’
Op het schoolplein
Het feit dat vapen slecht voor je is komt voor niemand in het publiek als een verrassing. Toch zitten ook in de aula van het Vellesan College genoeg kinderen die tussen de lessen naar buiten gaan om een hervulbare of wegwerp e-sigaret te roken, weet docent en mentor Dylan Criens. ,,Op het schoolplein mag er niet gerookt of gevapet worden, dus de meesten doen het buiten het hek’’, vertelt hij. ,,Doen ze het toch op ons terrein, dan pakken we de vape af en mogen de ouders ’m op komen halen. Het positieve daarvan is dat er een gesprek op gang komt, want de meeste ouders weten niet eens dat hun kind vapet.’’
Maar ja, vapen is ’hot’ en dat heeft volgens Maaike Schooneveldt verschillende redenen. De e-sigaret ziet er kleurrijk uit, heeft een lekker smaakje en dan zijn er ook nog allerlei influencers die op Youtube het gebruik ervan promoten. ,,De tabaksindustrie maakt misbruik van jullie, enkel en alleen om geld te verdienen’’, waarschuwt ze.
Troep
Want hoe leuk die e-sigaret er ook uitziet en hoe lekker het ook smaakt, vapen is volgens de gastdocent nog veel slechter voor je dan het roken van een sigaret. In haar presentatie geeft ze aan welke troep er allemaal in de opgewarmde e-vloeistof zit: nicotine, zware metalen, vluchtige organische stoffen en kankerverwekkende chemicaliën. ,,Eén vape staat gelijk aan twee pakjes sigaretten.’’ Het is een weetje dat indruk maakt op de aandachtig luisterende leerlingen.
Schooneveldt vindt dat de overheid veel meer moet doen om het vapen onder jongeren de kop in te drukken. Per 1 januari zijn smaakjes verboden, maar volgens de medisch specialist wordt daar nauwelijks op gehandhaafd.
Tot slot mogen de leerlingen vragen stellen. Slechts twee wagen zich daar aan. ,,Klopt het dat je kleinere ballen krijgt van vapen?’’, vraagt een jongen. Een lachsalvo volgt. Schooneveldt: ,,Dat is een effect dat ik niet ken.’’
Overgenomen uit de IJmuider Courant van 26-04-2024 – Jacco van Oostveen